Lời đó khôn, phải chăng bạn? Bạn và tôi cứ cằn nhằn về lòng bạc bẽo của loài người, nhưng lỗi về ai? Lỗi ở bản tính con người hay lỗi ở ta ngu muội, không hiểu biết bản tính đó? Thôi, đừng mong gì người ta báo ơn mình hết. Mà trong khi làm việc bằng tinh thần, cần gì phải bắt tinh thần và bắp thịt căng thẳng một cách vô ích như thế? Josselyn nói: "Theo tôi, hầu hết chúng ta cứ tin rằng một công việc khó khăn, muốn làm cho cẩn thận, phải gắng sức mới được. Có thể viết cả cuốn sách về chuyện ấy được, nhưng đây tôi xin tóm tắt lại.
Khi cha ông qua đời, các bạn bè phải góp tiền lại mua giúp cho cỗ quan tài. Ông ta nói "Tôi không có tài để viết một cuốn sách khả sĩ so sánh với tác phẩm của Shakespeare, nhưng tôi có thể viết một cuốn theo tài năng riêng của tôi được". Tôi khỏi bệnh đã được chín năm và tôi lại sống cuộc đời hoạt động và hữu ích.
Tôi hoảng hốt gần hoá điên. Tôi xin trả lời rằng mệt mỏi sẽ gây ra những ưu phiền, hay nói cho đúng, ít ra cũng làm bạn mất một lợi khí để chống lại những nỗi buồn lo. Có lẽ tôi sẽ mất việc, và cũng có lẽ hãng sẽ gỡ bỏ bộ máy của tôi đi và như vậy cái vốn hai vạn mỹ kim mà Công ty đã bỏ vào việc đó sẽ tan ra khói.
Ai nói gì ông cũng theo gương ông lão người Đức kia mà "chỉ cười thôi". Tôi hỏi: "Có phải ông muốn nói rằng ông đã hoàn toàn trừ hết được nỗi lo lắng không? "Ông đáp: "Tôi tưởng có thể chân thành nói rằng đời tôi bây giờ gần như tuyệt được hết nỗi lo rồi. Mùa xuân năm 1938, tôi đến bán ở gần Versailles [7].
Ông già kia đỡ bà lên, an ủi: "Cháu sở dĩ thấy đau là vì cháu không biết dãn gần cốt cho nó nghỉ ngơi. Nó nói "đổ nước như vậy để cho cỏ rác trong đầu óc tôi khỏi khô". Ông viết: "Con người chúng ta bây giờ so với con người mà chúng ta có thể thành được, khác nhau xa, cũng như người mơ ngủ so với người thức tỉnh vậy.
Mãi đến khi ông dùng câu hát dưới đây làm châm ngôn, ông mới thấy bình tĩnh trong tâm hồn. Rồi ông đưa những sự kiện ra. Chán nản, nát lòng, tôi không biết quay ngã nào.
"Kinh nghiệm ấy giúp tôi phát giác được một cách làm cho tôi và những người khác sung sướng cũng như trái táo trên cây rớt xuống giúp Newton kiếm được luật hấp dẫn của vạn vật. Qua cơn thất vọng, ông quyết học 16 giờ một ngày và làm một ly nước ngon bằng quả chanh mà định mệnh đã đưa lại. Nhưng chuyện xảy ra thiệt.
Tôi sẽ suốt đời mang ơn tác giả bài đó, người viết câu này: "Đối với một đạt nhân thì một ngày mới là một đời sống mới". Nhưng ông đã thấy hai người chung sống mà giận nhau đến không thèm nói với nhau nửa lời, chỉ vì người này nghi người kia lấn sang chỗ để đồ của mình mất vài phân; và một người nữa không chịu ăn nếu không kiếm được một chỗ khuất để khỏi trông thấy một tín đồ kỳ cục cứ mỗi miếng ăn nhai đủ 28 lần rồi mới nuốt. Chúng tôi trân trọng tặng nó cho hết thảy những bạn đương bị con sâu ưu tư làm cho khổ sở trằn trọc canh khuya, tan nát cõi lòng.
Chính tôi cũng đã có lần nhận định điều ấy. Bạn có thể bao giờ ôm vào lòng một con mèo đương ngủ ngoài nắng không? Khi nhắc nó lên, bạn có thấy đầu đuôi cho tới chân nó rũ xuống như cái khăn ướt không? Các du già ở Ấn Độ nói rằng chúng ta phải nghiên cứu con mèo để học nghê thuật nghỉ ngơi tuyệt khéo của nó. Chúng ta hãy tranh đấu cho hạnh phúc của chúng ta!".
Nhưng về sau bị một đàn sâu đục khoét nó đành chịu đổ lăn ra. Do đó có lần ông bà đi máy bay từ Penver tới bờ biến Thái Bình Dương, và máy bay đâm vào một trái núi. Như thế trong hai mươi mốt ngày.